Υπό Ποιες Προϋποθέσεις και για Ποιους Λόγους Μπορεί ο/η Σύζυγος να Πάρει Διαζύγιο; (Μέρος B)

Σε συνέχεια του α΄ μέρους του άρθρου σας παραθέτουμε με το β' μέρος και τους υπόλοιπους λόγους διαζυγίου και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για να μπορεί να πάρει ο/η σύζυγος διαζύγιο: 

1. Να υπάρχει ισχυρός κλονισμός στην έγγαμη σχέση σύμφωνα με το άρθρο 1439 παρ.1 Α. Κ. Θα πρέπει ο κλονισμός να μην αφορά αποκλειστικά τον ενάγοντα, που εγείρει την αγωγή διαζυγίου. (Παραθέτω επιγραμματικά. Έχω αναφερθεί εκτενώς στο α΄ μέρος του άρθρου της προηγούμενης εβδομάδας)

2. Να υπάρχει διετής διάσταση της έγγαμης συμβίωσης, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1439 παρ. 3 Α.Κ., χωρίς να ενδιαφέρει υπαιτιότητα ή κλονισμός που αφορά το πρόσωπο του ενάγοντα. Εδώ τεκμαίρεται ΑΜΑΧΗΤΑ κλονισμός του γάμου. Απόλυτος λόγος διαζυγίου. Η διετής αυτή διάσταση πρέπει χρονικά να είναι συνεχής. Η διάσταση είναι αόριστη νομική έννοια, που εξειδικεύεται κάθε φορά από το δικαστή. Στην έννοια της διάστασης υπάρχουν δύο στοιχεία:

α. το εσωτερικό - ψυχολογικό (θέληση να μη εξακολουθήσουν την έγγαμη σχέση) και

β. το εξωτερικό - μη βουλητικό (άρση συζυγικών εκδηλώσεων προς τα έξω ), στο οποίο δίνεται μεγαλύτερη σημασία στην έρευνα περί της ύπαρξης διάστασης. 

Μικρές διακοπές που έγιναν μεταξύ των συζύγων για αποκατάσταση των σχέσεών τους δεν εμποδίζουν την συμπλήρωσή της διετίας. Ο νόμος δεν ορίζει την έννοια " μικρές διακοπές" και κρίνει κάθε φορά το δικαστήριο περί αυτού. Η διετία υπολογίζεται από το σημείο ενάρξεως της διάστασης έως της πρώτης επ΄ ακροατηρίω συζήτησης της αγωγής διαζυγίου. 

Αυτός ο υπολογισμός διευκολύνει κατά πολύ όσους εγείρουν αγωγή διαζυγίου στηριζόμενοι σε αυτό το λόγο. Θέματα μπορεί να δημιουργηθούν ως προς το αν συμπληρώνεται κάθε φορά η διετία, αν υπάρχουν διακοπές στη διάσταση ή αν υπάρχει καταχρηστική άσκηση διαζυγίου (σπάνια περίπτωση).

3. Να έχει κηρυχθεί σε κατάσταση αφάνειας ένας από τους συζύγους, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθ. 1440 Α. Κ. ( κήρυξη αφάνειας προσώπου που ο θάνατός του είναι πολύ πιθανός επειδή εξαφανίστηκε ενώ βρισκόταν σε κίνδυνο ζωής, ή επειδή λείπει πολύ καιρό χωρίς ειδήσεις κατ΄αρθ. 40 , 41 Α. Κ.). Εναγόμενος θα είναι ο άφαντος, παρότι θεωρείται κατά τεκμήριο νεκρός. Θα πρέπει κατά την πρώτη επ΄ ακροατηρίου συζήτηση ενώπιον του πρωτοδικείου να είναι αμετάκλητη η απόφαση που κήρυξε την αφάνεια του ενός των συζύγων. Θέματα εδώ μπορεί να δημιουργηθούν για το κατά πόσο κατέστη αμετάκλητη η απόφαση αφάνειας.

4. Συναινετικό Διαζύγιο: Να υπάρχει κοινή συμφωνία των συζύγων για λύση του γάμου με συναινετικό διαζύγιο, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθ. 1441 Α. Κ. Το άρθρο 1441 του Αστικού Κώδικα, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 παρ. 2 ν. 4055/2012 έχει σήμερα ως εξής:

«Οι σύζυγοι μπορούν με έγγραφη συμφωνία να λύσουν το γάμο τους, εφόσον έχει διαρκέσει τουλάχιστον έξι μήνες πριν από την κατάρτιση της. Η συμφωνία αυτή υπογράφεται από τα συμβαλλόμενα μέρη και από τους πληρεξουσίους δικηγόρους τους ή μόνον από τους τελευταίους, εφόσον είναι εφοδιασμένοι με ειδικό πληρεξούσιο, το οποίο πρέπει να έχει δοθεί μέσα στον τελευταίο μήνα πριν από την υπογραφή του συμφωνητικού.

Αν υπάρχουν ανήλικα τέκνα, για να λυθεί ο γάμος πρέπει η ανωτέρω συμφωνία να συνοδεύεται με άλλη έγγραφη συμφωνία των συζύγων που να ρυθμίζει την επιμέλεια των τέκνων και την επικοινωνία με αυτά, η οποία ισχύει ώσπου να εκδοθεί η απόφαση για το θέμα αυτό σύμφωνα με το άρθρο 1513.

Η κατά τα ανωτέρω έγγραφη συμφωνία, καθώς και το έγγραφο συμφωνητικό που αφορά την επιμέλεια και την επικοινωνία των ανήλικων τέκνων ή τη διατροφή αυτών, εφόσον έχει συμφωνηθεί, υποβάλλονται μαζί με τα ειδικά πληρεξούσια, όταν απαιτείται, στο αρμόδιο μονομελές πρωτοδικείο, το οποίο με απόφαση του, που εκδίδεται κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, επικυρώνει τις συμφωνίες και κηρύσσει τη λύση του γάμου, εφόσον συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις. Η απόφαση του μονομελούς πρωτοδικείου που αφορά την επιμέλεια, επικοινωνία και διατροφή των ανήλικων τέκνων αποτελεί εκτελεστό τίτλο.»

Τα συναινετικά διαζύγια, λόγω της πιό γρήγορης έκδοσης απόφασης διαζυγίου, το μικρότερο οικονομικό κόστος (αμοιβή δικηγόρου και δικαστικά έξοδα) την αποφυγή αντιδικιών, εντάσεων, αντεγκλήσεων και δημοσιοποίησης προσωπικών στοιχείων των συζύγων στις αίθουσες των δικαστηρίων προτιμάται σήμερα από όσους έχουν σκοπό να βγάλουν διαζύγιο σε σχέση με το εν αντιδικία διαζύγιο.

Η έγερση αγωγής διαζυγίου προϋποθέτει να υπάρχει ένας από τους πιο πάνω λόγους διαζυγίου και φυσικά γάμος. Ο γάμος μπορεί να είναι έγκυρος, άκυρος ή ακυρώσιμος, που δεν έχει ακόμη κηρυχθεί η ακυρότητά του με αμετάκλητη δικαστική απόφαση. Δεν μπορεί να υπάρχει διαζύγιο σε περίπτωση γάμου που λύθηκε με θάνατο του ενός των συζύγων, σε ανυπόστατο γάμο και στις ελεύθερες συμβιώσεις.

Είναι δυνατόν να συντρέχουν περισσότεροι του ενός λόγοι διαζυγίου. Ο ενάγων είναι υποχρεωμένος να αποδείξει το περιεχόμενο της αγωγής του για να γίνει αυτή δεκτή και να εκδοθεί απόφαση διαζυγίου. Ο εναγόμενος σύζυγος συνήθως αρνείται την αγωγή του διαζυγίου και προβάλλει ενστάσεις. Είναι δυνατόν να εγείρει αντίθετη αγωγή διαζυγίου, οπότε το δικαστήριο, συνεκδικάζοντας τις δύο αντίθετες αγωγές, αν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις, εκδίδει απόφαση διαζυγίου.

Η λύση του γάμου εξαρτάται αποκλειστικά από τους συζύγους και συγκεκριμένα από το αν θέλουν να ασκήσουν αγωγή ή αίτηση διαζυγίου. Οι διατάξεις του Αστικού Κώδικα (Α. Κ.) που αναφέρονται στο διαζύγιο είναι διατάξεις υποχρεωτικές (αναγκαστικού δικαίου ή δημόσιας τάξης). Δηλαδή οι σύζυγοι με συμφωνία μεταξύ τους δεν μπορούν να δημιουργήσουν άλλους λόγους διαζυγίου, να περιορίσουν το δικαίωμα διάζευξης, να συμφωνήσουν ότι ο γάμος δεν μπορεί να λυθεί. Επίσης δεν μπορούν να συμφωνήσουν για τα αποτελέσματα του διαζυγίου, όπως εκείνοι τα θέλουν. Αυτές οι συμφωνίες αν τυχόν γίνουν δεν θα έχουν καμιά νομική ισχύ. 

Σε όλες τις περιπτώσεις, όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενο άρθρο μου, χρειάζεται αμετάκλητη δικαστική απόφαση διαζυγίου για να επέλθει η λύση του γάμου.

Α. Κ. = Αστικός Κώδικας, Π. Κ. = Ποινικός Κώδικας

Γιώργος Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας

Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ

* Δημοσιεύτηκε 23/9/13 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας

πηγή: ΓΟΝΕΙΣ ΙΣΟΤΙΜΟΙ