ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΙΟΡΤΗΣ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ, γράφει η Κοινωνιολόγος Διονυσια Τριπολίτου

ΚΟΙΝΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΕΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ - ΙΣΟΤΙΜΟΙ ΓΟΝΕΙΣ - ΙΣΟΤΙΜΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ

Είναι τραγελαφικό κάποιος τρίτος (δικαστής, δικηγόρος ή οποιοδήποτε τρίτο πρόσωπο) να καθορίζει πότε ένας πατέρας έχει το δικαίωμα να βλέπει και να είναι κοντά στα παιδιά του.

Η ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ ΣΕ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ Ι

Γιορτάσαμε την ημέρα της μητέρας. Μητέρα, μάνα, μαμά, η μεγάλη αυτή κυρία που μπορεί κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες να τα βγάλει πέρα. Είπαμε πολλά και διαβάσαμε άλλα τόσα. Όπως μου εντόπισε μία φίλη, «δεν δίνεται η απαιτούμενη προσοχή για τον ρόλο του πατέρα». Αλήθεια είναι! Δεν καταλαβαίνω και εγώ γιατί πρέπει η μέρα του πατέρα να γιορτάζεται ξεχωριστά. Θα σας διευκρινίσω γιατί το λέω αυτό: Η πατρότητα είναι σε μεταβατικό στάδιο. 

Ο John Gottman, στο βιβλίο Η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών, γράφει: «Για να κατανοήσουμε περισσότερο τη σημασία ενός πατέρα ο οποίος είναι ενεργά συμμέτοχος και συναισθηματικά παρών για τα παιδιά του, ας δούμε για λίγο πώς άλλαξε η μορφή της οικογένειας με το πέρασμα του χρόνου. Για αρκετές γενιές στο παρελθόν, ο πατέρας είχε πάψει να αποτελεί την πρωταρχική πηγή υγείας και ευημερίας των παιδιών του, για να μεταβληθεί - σε πολλές περιπτώσεις- σε κάτι επιφανειακό. Τα υψηλά ποσοστά διαζυγίων και οι γεννήσεις παιδιών από ανύπαντρες μητέρες είχαν σαν αποτέλεσμα πολλά παιδιά να ζουν χωρίς τον πατέρα τους. Γι΄αυτά ο πατέρας είναι ο άνδρας που «ήταν εδώ και έφυγε» ή εκείνος που υποτίθεται ότι πληρώνει τη διατροφή αλλά συχνά δεν το κάνει».

Οι ιστορικοί τοποθετούν την αφετηρία αυτής της αλλαγής διακόσια χρόνια πριν, με την έναρξη της βιομηχανικής επανάστασης, όταν οι άνδρες άρχισαν να περνούν τις μέρες μακριά από τις γυναίκες και τα παιδιά τους. Χρειάστηκε όμως να φθάσουμε στην δεκαετία του 1960 για να δεχτεί η πατριαρχική οικογένεια ένα ισχυρότατο πλήγμα από τις εξελίξεις στην οικονομία και το σύγχρονο φεμινιστικό κίνημα. 

Την εποχή εκείνη οι γυναίκες άρχισαν να εντάσσονται μαζικά, με αριθμούς που κατέρριπταν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, στο εργατικό δυναμικό. «Οι αλλαγές αυτές αχρήστευσαν ως πεπαλαιωμένες τόσο τις παραδοσιακές υποθέσεις και θεωρίες για την πατρότητα όσο και αυτούς που κέρδιζαν το ψωμί της οικογένειας», γράφει ο ιστορικός Robert L.Griswold.

Την ίδια στιγμή ο θεσμός του γάμου υπονομεύτηκε σε μεγάλο βαθμό. Τα ποσοστά των διαζυγίων υπερδιπλασιάστηκαν. Χωρίς τους δεσμούς του γάμου, πολλοί από τους πατέρες αποποιούνται ολοκληρωτικά των ευθυνών τους για τα παιδιά. Συνεχίζει ο Gottman, «Κατά ειρωνικό τρόπο, η αποποίηση των πατρικών ευθυνών συντελείται σε μία στιγμή που ανοίγουν πολλές νέες ευκαιρίες για μία προσωπική και γεμάτη οικειότητα ανάμειξη των ανδρών στη ζωή των παιδιών τους, ευκαιρίες που δυστυχώς εκμεταλλεύονται λίγοι». 

Έχει δίκιο, οι μελέτες δείχνουν ότι οι σημερινοί πατέρες - ειδικά σε οικογένειες στις οποίες και οι δύο σύζυγοι έχουν επαγγελματική δραστηριότητα- φροντίζουν περισσότερο τα παιδιά τους, απ΄ότι οι προηγούμενες γενιές.

Ο πατέρας σήμερα συμμετέχει περισσότερο στη γέννηση του παιδιού του, ζητά γονικές άδειες και ευέλικτο ωράριο εργασίας, μειώνει τις ώρες εργασίας του, προκειμένου να αφιερώσει χρόνο στα παιδιά του.

Η γυναίκα-μάνα οφείλει, κατά την γνώμη μου, ν΄ αφήσει δημιουργικό χώρο στον άνδρα-σύντροφο-πατέρα. Αλλιώς, πέφτει στην «παγίδα» των δικαιωμάτων και κατακτήσεων της. 

Ο πατέρας καλά κάνει σήμερα και διεκδικεί τα δικά του δικαιώματα. 

Αυτό είναι ενθαρρυντικό γιατί μέσα από τις εξαιρέσεις διαπιστώνεις τον κανόνα. Ένας κανόνας του υποτιθέμενου «τέρατος», ο οποίος χρήσιμα πρέπει να ανατραπεί. Αλλιώς ενθαρρύνουμε την αντιπαλότητα ανάμεσα στα δύο φύλα και βυθιζόμαστε ολοσχερώς στην περίεργη και καταστρεπτική πάλη μας με την φύση. Στην χώρα μας, που ήδη διαπιστώνουμε την υπογεννητικότητα πρέπει να αποφασίσουμε ότι δεν έχουμε περιθώρια να αγνοούμε την πραγματικότητα. Είναι εύκολο να κατανοήσουμε ότι χρειαζόμαστε και οι δύο για να κάνουμε οικογένεια. Όποια άλλη επιθυμία μας έχει να κάνει σε προσωπικές ατομιστικές αποφάσεις, που δεν είναι υποχρεωμένα τα παιδιά να πληρώνουν εφ’ όρου ζωής…

ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΔΩΣΟΥΜΕ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΧΩΡΟ ΣΤΟΝ ΣΥΝΤΡΟΦΟ-ΠΑΤΕΡΑ

Ναι, οι γυναίκες να δώσουμε χώρο στον σύντροφο-πατέρα και να τον διευκολύνουμε να συμμετέχει στην οικογενειακή δομή και στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών, χωρίς να χάνουμε τον φυσικό μας ρόλο γυναίκα-άντρας. Πόσο εύκολο είναι να κρατήσουμε τον «ρόλο» μας, πόσο η γυναίκα υπονοείται ότι έχει μπει στην παγίδα των διεκδικήσεων της και πόσο ο άνδρας βρίσκεται αντιμέτωπος με μία υπερφυσική γυναίκα, μέσα σε μία συνεχή αντιπαλότητα της κατ΄ ιδίαν σχέσης τους;

Πρέπει να παραδεχτούμε ότι στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια να προετοιμάζονται τα ζευγάρια προκειμένου να δημιουργήσουν οικογένεια και να μη βλέπουν το γάμο απλώς ως μία κοινωνική καταξίωση, το ίδιο αργότερα να καταξιώνονται ως μάνα και πατέρας δημιουργώντας παιδιά. Επίσης, η γυναίκα προβληματίζεται όλο και περισσότερο για το πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί να κρατήσει και τη θηλυκότητα της και την προσωπικότητά της με όσα κάνει και δικαιούται να κάνει. Θεωρώντας δεδομένο ότι ξεκινάμε την συντροφική ζωή μας με τις καλύτερες των προϋποθέσεων, δηλαδή με αγάπη και σεβασμό ο ένας για τον άλλον, το πρώτο πράγμα που πρέπει να εξασφαλίσουμε είναι την προετοιμασία μας σε σχέση με την άφιξη του παιδιού μέσα στην ζωή μας. 

Λίγοι συνειδητοποιούμε ότι ανάμεσα μας θα μπει το «αγγελούδι» μας. Δηλαδή, η σχέση μας δεν θα είναι όπως πριν, που είχαμε ν΄ασχολούμαστε μόνον ο ένας με τον άλλον, που ήμασταν αγκαλίτσα στον καναπέ μας, που ήμασταν μόνοι στο σπίτι και είχαμε τις ερωτικές μας περιπτύξεις, χωρίς να νοιαζόμαστε ότι κάποιος μας ακούει ή μας βλέπει. Με λίγα λόγια, είχαμε ήδη ξεπεράσει ότι μοιραζόμαστε τον χώρο μας και τον χρόνο μας δια δύο. Μα, να τον μοιραζόμαστε δια τρία, πώς γίνεται αυτό;

Συνήθως λοιπόν,η γυναίκα-μητέρα κυριολεκτικά ασχολείται μόνο με το μωρό της…αφήνοντας τον σύντροφο-πατέρα να νιώθει απομονωμένος και «ριγμένος» μέσα στην διαδικασία της προσαρμογής του νεοαφιχθέντος μέλους στην οικογένεια.

Μόλις το νιώσει αυτό ο σύντροφος-πατέρας ή απομονώνεται κυριολεκτικά ενασχολούμενος περισσότερη ώρα με την εργασία του και τις δραστηριότητές του ή μπαίνει στην "λογική"της διεκδίκησης του μεριδίου του, προσφέροντας άπλετα μεγάλο μέρος της προσοχής, που έδινε στην έως τώρα «μοναδική του αγάπη», στην κόρη ή ακόμα καλύτερα στο γιo του! Εάν συμβεί το πρώτο, χάνεται σιγά σιγά από την οικογενειακή εστία, του λείπουν και οι αναγνωρίσεις ως ο πρίγκιπας του παραμυθιού και αρχίζει η απομάκρυνση του από τη σύντροφό του με πολλαπλούς τρόπους. Εάν συμβεί το δεύτερο, η σύντροφος-μητέρα παίρνει στην πλάτη της την ανάγκη αναγνώρισης ή του τίτλου της καλής νοικοκυράς, με ό,τι συνεπάγεται αυτό ή του τίτλου της καταξιωμένης «καριερίστας».

Κάπως έτσι αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση της αρμονίας ανάμεσα στο ζευγάρι και της ισορροπημένης οικογενειακής συμβίωσης. 

Η γυναίκα γίνεται η σούπερ γυναίκα, ο δε άνδρας θα ψάξει να βρει μία ανέμελη κομψή νεαρή που θα του συμπληρώσει όσα έχασε μέσα από την «πατρότητα». Θα αναρωτηθείτε, γιατί πρέπει η γυναίκα να κάνει για άλλη μία φορά αυτές τις προσπάθειες; Διότι μέσα από την ιστορία της είναι ο κεντρικός φορέας ηθών και εθίμων. Διότι η γυναίκα είναι που κερδίζει ή χάνει μέσα από τους ρόλους της. Διότι η γυναίκα είναι αυτή που μεγαλώνει το γιo της για να γίνει ο αυριανός πρίγκιπας, σύντροφος,πατέρας, μάγκας, macho, συμμέτοχος ή αμέτοχος, ευγενής ή αγενής, νάρκισσος ή ισορροπημένος άνδρας.

Το ζευγάρι χρειάζεται να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις να μεγαλώνει μέσα από την συμβίωση δια βίου, ως δύο ανεξάρτητοι άνθρωποι με αγάπη και αυτοσεβασμό, να ζουν στο ίδιο πλαίσιο μοιράζοντας τις όμορφες στιγμές τους, στηρίζοντας ο ένας τον άλλον στις δυσκολίες της ζωής δίνοντας τον απαραίτητο χώρο στην δημιουργική προσωπική ανάπτυξη. Αυτό είναι το πρότυπο που θα μπορούσε να δώσει την ευκαιρία στα παιδιά να νιώθουν και να κατανοήσουν από πολύ νωρίς ότι, η επικοινωνία σε όλα τα επίπεδα είναι θέμα καθημερινής κατάκτησης. Εκτός, αν νομίζουμε ότι η καλύτερη συμβίωση και η πιο πετυχημένη είναι να ζούμε σε ξεχωριστά σπίτια… 

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ

Στο πρώτο μας άρθρο, είχαμε πει ότι η επικοινωνία είναι κάτι να μπορεί να χωρέσει σε κάτι άλλο. Σήμερα θα σας μεταφέρω την επιστολή ενός αναγνώστη που έμεινε σύμφωνος στην δημοσίευσή της και που επιθυμεί να κρατήσει την ανωνυμία του, όπως εξάλλου δικαιούται λόγω προφύλαξης προσωπικών δεδομένων. Είναι ενθαρρυντικό να διαπιστώνουμε ότι γονιός πατέρας αγωνίζεται για την αναγνώριση των γονικών του δικαιωμάτων και την απαραίτητη παρουσία του μέσα στην ζωή των παιδιών του…

Τα λόγια είναι περιττά, γιατί εσείς θα νιώσετε όλα όσα ένιωσα όταν διάβασα τα παρακάτω:

«Κα Τριπολίτου καλημέρα σας. Έστω και ετεροχρονισμένα,αφού διάβασα το άρθρο σας στην εφημερίδα σταθμός (Αρθ.φύλλου 402, 21-05-08), θα ήθελα να σας μεταφέρω τις ευχαριστίες μου για ένα τόσο σημαντικό θέμα που αναλύσατε και τεκμηριώσατε με τον καλύτερο τρόπο και κυρίως την δυνατότητα που δίνεται να ακουστεί και μία άλλη άποψη που αναφέρει ότι όλο και περισσότεροι πατεράδες θέλουν και μπορούν να προσφέρουν με την καθημερινή τους παρουσία και συμμετοχή στην ωρίμανση και διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους. 

Όπως αναφέρετε και στο άρθρο σας… οι μελέτες δείχνουν...ο πατέρας σήμερα συμμετέχει περισσότερο στη γέννηση του παιδιού του… μειώνει τις ώρες εργασίας του προκειμένου να αφιερώσει χρόνο στα παιδιά του… Αυτές οι μελέτες έχουν δημοσιευτεί εδώ και αρκετό καιρό και σε πολλές χώρες του ανεπτυγμένου δυτικού κόσμου αλλά και στην χώρα μας.

Δυστυχώς όμως σ΄ένα χωρισμό δύο γονέων και εφόσον έχουν ανήλικα παιδιά η επιμέλεια δίνεται στην μητέρα και ο ρόλος του πατέρα μετατρέπεται σε «επικοινωνία» με τα παιδιά του. Η επικοινωνία μπορεί να είναι είτε μερικές ώρες την εβδομάδα με μία διανυκτέρευση κάθε 15 μέρες είτε στη καλύτερη περίπτωση και εφόσον έχουν συμφωνήσει και οι δύο γονείς (ελάχιστες φορές) με ένα συμφωνητικό που θα καθορίζει κάποιο επιπλέον χρόνο. 

Δηλαδή με λίγα λόγια ο χωρισμένος πατέρας υποχρεώνεται να απομακρυνθεί από την ζωή των παιδιών του αφού δεν του δίνεται η δυνατότητα να είναι πραγματικά κοντά στα παιδιά του αλλά να αναγκάζεται να μετατρέπεται «σε πατέρα της Disneyland», με καταστροφικές συνέπειες στην ψυχοσύνθεση και τον χαρακτήρα των παιδιών αλλά και πολλές φορές των πατεράδων.

Πολύ σωστά αναφέρετε ότι η γυναίκα- μάνα οφείλει να αφήσει δημιουργικό χώρο στον άνδρα- σύντροφο-πατέρα, αλλιώς πέφτει στην παγίδα των δικαιωμάτων και κατακτήσεων της. Όμως στις περισσότερες των περιπτώσεων παρατηρείται για πολλούς και διάφορους λόγους ο αποκλεισμός του πατέρα από την ζωή, τα ερεθίσματα, την μάθηση, τη συμμετοχή,τα ενδιαφέροντα, τα προβλήματα των παιδιών του. Τα παιδιά φθάνουν στο σημείο να μην αναγνωρίζουν τον πατέρα τους και να τους είναι περιττή η παρουσία του. 

Τα τελευταία χρόνια έχει διογκωθεί σε μεγάλο βαθμό το σύνδρομο PAS (Γονική αποξένωση). Τα παιδιά δεν θέλουν να έχουν καμία σχέση με τον πατέρα τους και δεν τον δέχονται στην ζωή τους με όλες τις καταστροφικές συνέπειες που έχει για το παιδί ένα τέτοιο δεδομένο. Συμφωνώ ότι πολλές φορές οι πατεράδες δεν ασχολούνται με τα παιδιά τους και είναι πολλές φορές υπαίτιοι για το άσχημο κλίμα. Δεν είναι όμως όλοι οι πατεράδες αδιάφοροι. Όπως πολύ σωστά αναφέρετε οι πατεράδες σήμερα θέλουν και μπορούν να βοηθήσουν. Σε ένα χωρισμό όμως δεν πρέπει να μπαίνουν εμπόδια στην επικοινωνία και συμμετοχή του πατέρα στη ζωή των παιδιών του. 

Και βέβαια είναι τραγελαφικό κάποιος τρίτος (δικαστής, δικηγόρος ή οποιοδήποτε τρίτο πρόσωπο) να καθορίζει πότε ένας πατέρας έχει το δικαίωμα να βλέπει και να είναι κοντά στα παιδιά του.

Εύχομαι μέσα από την στήλη σας να συνεχίσετε το κοινωνικό έργο που επιτελείτε.Είμαι στη διάθεσή σας για οποιεσδήποτε επιπλέον διευκρινήσεις θελήσετε και θα ήθελα μέσα από την στήλη σας ν΄αρχίσει ένας πλούσιος εποικοδομητικός διάλογος για τα προβλήματα που δημιουργούνται μετά από ένα διαζύγιο, στον χαρακτήρα, την προσωπικότητα και την συμπεριφορά των παιδιών…».

Αγαπητοί αναγνώστες, αυτά που έχω να πω σε όσους βρίσκονται σε αδιέξοδο, είναι καταρχήν ένα μεγάλο κρίμα για την έλλειψη εκείνων των υποδομών που με τη βοήθεια κοινωνικών λειτουργών, ψυχολόγων, παιδοψυχολόγων και παιδοψυχιάτρων θα έδιναν την δυνατότητα σε αρκετές οικογένειες να κατανοήσουν ότι οι αμοιβαίες υποχωρήσεις δεν είναι οπωσδήποτε ανάγκη να συμβαίνουν μετά τον χωρισμό.

Κατά δεύτερον εφόσον δεν υπάρχουν οι υποδομές υποδοχής οικογενειακών και κοινωνικών προβλημάτων, είναι φυσικό να καλούνται οι νομοθέτες και οι φύλακες της νομοθεσίας να εκτελούν ένα πολλές φορές άχαρο ρόλο και γι’ αυτούς τους ίδιους. Γνωρίζω, ωστόσο, πατέρες που έχουν κερδίσει την επιμέλεια των παιδιών τους. Τέλος, νομίζω ότι η διαφαινόμενη αγωνιστικότητα για τον πατρικό ρόλο είναι η μεγαλύτερη παρακαταθήκη έναντι του μέλλοντος ενός παιδιού. Γιατί δεν υπήρξε ούτε βόλεμα ούτε αδιαφορία. Και ο αγώνας συνεχίζεται.Αυτό που χρειάζεται να συγκρατούμε σ΄αυτές τις δύσκολες καταστάσεις είναι ότι ποτέ δεν είναι αργά να μάθουμε να διαχειριζόμαστε τις κοινωνικές μας δεξιότητες.

Η ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ ΣΕ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΙΙ

Είναι ολοένα και περισσότερα τα μηνύματα που δέχομαι σε σχέση με το άρθρο μου και την επιστολή του αναγνώστη μας με θέμα «η πατρότητα σήμερα σε μεταβατικό στάδιο». Έγραψα την τελευταία φορά, ότι θα μπορούσαν δύο άνθρωποι που φέρνουν στον κόσμο παιδιά να κατανοήσουν ότι οι αμοιβαίες υποχωρήσεις δεν είναι αναγκαίο να γίνονται μετά από ένα διαζύγιο ή μία απομάκρυνση από την οικογένεια.

Αυτό προϋποθέτει να υπάρξουν τέτοιες κοινωνικές δομές, που θα βοηθούν τα ζευγάρια που αποφασίζουν να ζήσουν μαζί να είναι προετοιμασμένα όχι μόνο για το μοίρασμα του χρόνου τους και της ενέργειάς τους δια τρία, τέσσερα και πέντε πολλές φορές στην περίπτωση πολύτεκνων οικογενειών, αλλά επίσης για την αντιμετώπιση κρίσεων που δημιουργούνται μέσα στην καθημερινή συμβίωση της μικρής οικογενειακής μας «ομάδας».

Είναι δεδομένο ότι κάθε φορά που έρχεται ένα νέο άτομο μέσα στην ομάδα ή αντιθέτως αποχωρεί κάποιος από την ομάδα, που παίζει κυρίαρχο ρόλο αυτό του πατέρα ή της μητέρας,η μικρή ομάδα της οικογένειας σείεται συθέμελα. Αυτό σημαίνει ότι τις όποιες ρωγμές υποστεί η οικογενειακή γαλήνη ή και η πλήρης κατάρρευσή της αφήνει πίσω της θύματα. Την πληρώνουν οι ενήλικες αλλά όπως λέει και η σοφή γενιά «αμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα».

Ο Νευρολόγος ψυχίατρος Δρ Θ.Ασκητής το έχει πει ξεκάθαρα: «Μπορεί δύο άνθρωποι να μην ταιριάζουν και να αποφασίσουν να χωρίσουν όμως ο γονεϊκός τους ρόλος δεν σταματά να υφίσταται. Τα παιδιά χρειάζονται και τους δύο γονείς! Ας βρουν ένα τρόπο έστω και τώρα να συμφωνήσουν ότι τα προσωπικά τους μίση και πάθη δεν θα δυσχεραίνουν περαιτέρω την ζωή των παιδιών τους. Αυτοί ότι είχαν να πάθουν το έπαθαν και το έκαναν. Τα παιδιά τους όμως είναι χρήσιμο να έχουν τα εφόδια εκείνα που θα τους βοηθήσουν να κάνουν καλύτερες επιλογές».

Η «Ελευθεροτυπία» σε άρθρο της στις 24-6-2006, ασχολήθηκε εκτενέστερα με το θέμα δίνοντας την δυνατότητα να κατανοήσουμε τι εννοούμε με κοινωνικές δομές. Μεταξύ άλλων γράφει: «Οι διαζευγμένοι γονείς (άνδρες και γυναίκες) κατατάσσονται στην χώρα μας στην κατηγορία των πιο κατατρεγμένων πολιτών, χωρίς να εισακούονται από τους αξιωματούχους… Πάσχουμε από έλλειψη ενημέρωσης, κοινωνικής μέριμνας, νομικής στήριξης και καθοδήγησης, λειτουργίας Οικογενειακών Δικαστηρίων, αλλαγής της νομοθεσίας γύρω από το Οικογενειακό Δίκαιο, θέσπιση νέων νόμων που θα περιλαμβάνουν όλες τις οικογενειακές δομές (μονογονεϊκών οικογενειών, επιμέλεια τέκνων, κ.λ.π.), τη δημιουργία ενός ταμείου τύπου Παρακαταθηκών και Δανείων σύμφωνα με το γαλλικό μοντέλο (το ταμείο καταβάλλει την επιδικασμένη διατροφή στον γονέα που έχει την επιμέλεια και ο καταβάλλων έχει να κάνει με το γαλλικό δημόσιο)». 

Όταν στην χώρα μας για να εισπραχθεί μία διατροφή 200 ευρώ απαιτούνται έξοδα 700-750 ευρώ, σε ποιους συμφέρει άραγε αυτή η διαιώνιση της κατάστασης;

Εμείς επιμένουμε ότι αν όλα σταματάνε λόγω οικονομικών συμφερόντων εμπλεκομένων επαγγελματικών κλάδων, τότε αξίζει τον κόπο να επιμείνουμε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει έμφαση στην προώθηση του ισότιμου ρόλου του πατέρα ως οντότητας με αντίστοιχα δικαιώματα και υποχρεώσεις στην οικογενειακή ζωή, καλώντας τα κράτη-μέλη να προωθήσουν πολιτικές, που θα συμβάλλουν στην «οικιακή δημοκρατία» και στην ισόρροπη κατανομή ευθυνών και οικογενειακών παροχών. Εξάλλου, μείναμε σύμφωνοι ότι όποιος αγώνας είναι παρακαταθήκη στην ζωή των παιδιών μας. 

Η ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ ΣΕ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΙΙΙ

Όταν ξεκίνησα να γράφω το άρθρο περί της πατρότητας σε μεταβατικό στάδιο, δεν μπορούσα να φανταστώ πόσο πόνο, λύπη και μνήμες θα ανακάλυπτα. Είσαστε όλο και περισσότεροι αυτοί που επικοινωνούν μαζί μου, θέλοντας να μου εναποθέσετε την ιστορία της ζωής σας, επιδιώκοντας μέσα από αυτό το βήμα να αγωνιστείτε με τον δικό σας τρόπο έτσι ώστε να επηρεάσετε την κοινωνία και την πολιτεία για μία ισόνομη μεταχείριση σας στα δικαιώματα που χρήσιμα πρέπει να έχετε ως γονείς. 

Αυτό που μου έχει κάνει εντύπωση είναι το γεγονός ότι μόνο πατεράδες παρακινήθηκαν. Οι μαμάδες πουθενά! Μα ούτε για να εκφράσουν την αντίρρησή τους; 

Να πουν π.χ. «Ναι αλλά ο άνδρας μου όταν γεννήθηκε το παιδί ήταν αδιάφορος, είναι μεθύστακας, είναι ένα ρεμάλι…». Τίποτα. Ίσως γιατί η γυναίκα-μητέρα θεωρεί την θέση της δεδομένη.

Σήμερα, θα σας παραθέσω δύο μαρτυρίες, η μία ανήκει σε ένα πατέρα που μου είπε τα εξής: «ποτέ δεν μπορούσα να φανταστώ ότι ένας χωρισμός με την πρώην σύζυγό μου θα με οδηγούσε τον χωρισμό με τα παιδιά μου».

Η άλλη μαρτυρία προέρχεται από έναν εικοσιπεντάχρονο: «Όταν ήμουν πέντε χρόνων χώρισαν οι γονείς μου, η επιμέλεια δόθηκε στην μητέρα μου με την οποία έζησα δύο μαρτυρικά χρόνια. Μου μιλούσε συνέχεια κατά του πατέρα μου. Με επηρέασε τόσο πολύ που στο τέλος δεν ήθελα να τον βλέπω αλλά ούτε και να τον ξέρω. Ευτυχώς που εκείνος με πολύ αγώνα μπόρεσε να πείσει ότι μπορούσε να έχει την επιμέλεια και των τεσσάρων παιδιών. Σήμερα είναι ογδόντα χρόνων. Αφιέρωσε όλη του τη ζωή στην διαπαιδαγώγηση μας. Του οφείλουμε πολλά. Φυσικά δεν μας έστρεψε ποτέ εναντίον της μητέρας μας. Αυτό μας βοήθησε να σταθούμε στα πόδια μας. Να ξέρετε τα παιδιά έχουμε αλάνθαστα κριτήρια. Μπορεί να επηρεαστούμε σε κάποιες φάσεις αλλά έχουμε την δυνατότητα να καταλάβουμε τι συμβαίνει ακριβώς».

Πάντως, μελέτες απέδειξαν ότι τα παιδιά με κοινή επιμέλεια μεγαλώνουν καλύτερα από αυτά που η επιμέλεια ασκείται από ένα μόνο γονέα. 

Ο ψυχολόγος Robert Bauserman,Ph.D. της διοίκησης του τμήματος Υγείας και Ψυχικής υγείας της Βαλτιμόρης, Μέρυλαντ, ΗΠΑ, διηύθυνε μία μετανάλυση τριάντα τριών ερευνών που έλαβαν χώρα μεταξύ του 1982 και του 1999 και εξέτασαν 1846 παιδιά μονής επιμέλειας και 814 κοινής επιμέλειας.

Οι μελέτες συγκρίνανε την προσαρμογή των παιδιών κοινής επιμέλειας, τόσο με παιδιά μονής επιμέλειας όσο και με παιδιά από 251 οικογένειες που οι γονείς ζούσαν μαζί και δεν είχαν χωρίσει. Τα παιδιά κοινής επιμέλειας είχαν λιγότερα συναισθηματικά προβλήματα και τα λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς, είχαν υψηλότερο βαθμό αυτοσεβασμού, καλύτερες οικογενειακές σχέσεις και καλύτερη σχολική απόδοση από τα παιδιά με τις ρυθμίσεις μονής επιμέλειας. 

Η κοινή επιμέλεια απ΄ότι διαφαίνεται παρέχει την δυνατότητα να έχει το παιδί μία καλύτερη προσαρμογή στα νέα δεδομένα της ζωής του επειδή έχει την δυνατότητα να συναντά και τους δύο γονείς. Επίσης, οι γονείς που έχουν κοινή επιμέλεια των παιδιών εμφανίζουν λιγότερη σύγκρουση μεταξύ τους επειδή μπορούν να συμμετέχουν εξίσου στην ζωή των παιδιών τους και να μην ξοδεύουν τον χρόνο τους διαφωνώντας για τον τρόπο φροντίδας των παιδιών.

Είναι σημαντικό να αναγνωριστεί ότι τα αποτελέσματα δεν υποστηρίζουν την κοινή επιμέλεια σε όλες τις περιπτώσεις. Όταν ένας γονέας ενεργεί καταχρηστικά ή είναι αμελής ή έχει ένα σοβαρό διανοητικό ή φυσικό πρόβλημα υγείας, η ανάθεση της επιμέλειας στον άλλο γονέα θα ήταν σαφώς προτιμητέα,όπως αναφέρει ο Bauserman.

Οι δικαστές, οι δικηγόροι, οι κοινωνικοί λειτουργοί, οι ψυχολόγοι και άλλοι επαγγελματίες που συμμετέχουν στη παροχή συμβουλών και στην διαδικασία του διαζυγίου πρέπει να γνωρίζουν αυτά τα συμπεράσματα για να αποφασίσουν ποιο περιβάλλον είναι καλύτερο για ένα παιδί μετά τον χωρισμό των γονέων τους».

Το μεγάλο πρόβλημα, που συναντάμε στην χώρα μας, είναι εκείνο της μόνιμης αντιπαλότητας ανάμεσα στα ζευγάρια και πολλές φορές σε ακραίες καταστάσεις, ακόμα και την «κατασκευή γεγονότων», ώστε να βγάλουν τον έναν από τους δύο γονείς ανίκανο ή και επικίνδυνο για την επιμέλεια των παιδιών. 

Αν θέλουμε να λεγόμαστε πολιτισμένη χώρα, τότε αυτά πρέπει να σταματήσουν το συντομότερο και είναι αλήθεια ότι ένας τρόπος υπάρχει, εκτός από τη σωστή ενημέρωση και επιμόρφωση που μπορούν να δεχτούν οι γονείς, επιτέλους να αποφασίσει το κράτος δικαίου να αλλάξει την νομοθεσία και να δημιουργήσει οικογενειακά δικαστήρια στελεχωμένα με ειδικούς περί οικογενειακού δικαίου. «Όποιος σπίτι μένει σαν αρχίζει ο αγώνας κι αφήνει άλλους ν΄αγωνιστούν για την υπόθεσή του, πρέπει προετοιμασμένος να΄ναι: γιατί όποιος δεν έχει τον αγώνα μοιραστεί, θα μοιραστεί την ήττα…» (Μ.Μπρέχτ). 

*Τα κείμενα είναι από το βιβλίο μου "Στάση: Επικοινωνία"

ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ

© Copyright 2009 : ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΤΡΙΠΟΛΙΤΟΥ

ΕΞΩΦΥΛΛΟ: ΚΑΤΙΑΡΑΜΠΑΟΥΝΗ, Άγγελος, (ακρυλικό σεκαμβά 2×1.20m)

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΝΑ ΜΠΕΤΤΑ& ΣΩΤΗΡΙΑ ΚΟΤΤΑΡΑ

ΣΤΟΙΧΕΙΟΘΕΣΙΑ -ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΝΤΩΝΗΣ ΝΕΣΚΕΣ

ΕΚΔΟΤΗΣ: ΔΙΟΝΥΣΙΑΤΡΙΠΟΛΙΤΟΥ

ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ:ΚΕΝΤΡΟ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

ΔΙΑΝΟΜΗ: τηλ.: 6977 070 463 e-mail:dionisia@otenet.gr

ISBN: 978-960-931479-4